Wiedza historyczna jako wiedza antycypacyjna
Serdecznie zapraszamy na wykład gościnny prof. Ewy Domańskiej (Wydział Historii, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu; Stanford University) „Wiedza historyczna jako wiedza antycypacyjna”, który odbędzie się 10 stycznia 2023 (wtorek) o g. 19, Wydział Badań Artystycznych i Studiów Kuratorskich, ul. Wybrzeże Kościuszkowskie 37/39, p. 1, s. 1.01.
Prof. Ewa Domańska
Wiedza historyczna jako wiedza antycypacyjna (abstrakt)
Wychodząc od tradycji refleksji historycznej w ujęciu Jana Kieniewicza i Jerzego Topolskiego, podejmę problem zasadności neutralizacji dominującej w myśleniu historycznym tendencji prezentystycznej („każda historia jest ostatecznie historią współczesną” – Benedetto Croce) i jej szerszego otwarcia na perspektywę przyszłościową.
Proponuję, by potraktować wiedzę o przeszłości jak rodzaj wiedzy antycypacyjnej. Antycypacyjne myślenie historyczne może pomóc w tworzeniu wiedzy o wymiarze prewencyjnym – ochronnym i zapobiegawczym; wzmacniającym jednostkową i grupową rezyliencją, czyli odporność i zdolności przystosowawcze do funkcjonowania w stanie permanentnego kryzysu.
Będę próbowała dowieść, ze kluczowe dla budowania takiej wiedzy jest zastanowienie się, jakie „markery współczesności” uznajemy dzisiaj za ważne dla przyszłości źródła historyczne. Problem przedstawię w odniesieniu do dzieł sztuki współczesnej (m.in. Han Dynasty Urn with Coca-Cola Logo Ai Weiwei, 1994; Burial Paula McCarthy’ego, 2006). Zwrócę także uwagę na projekt belgijskiego artysty Maartena Vanden Eyndego The Museum of Forgotten Past (2012). Wymienieni artyści skłaniają do kreatywnej spekulacji, jak w przyszłości będziemy patrzeć na przeszłość.
Autorka zdjęcia: Stanislava Kostic