Motywy. Krystyna Szczepanowska-Miklaszewska

„Kształtowała swoje otoczenie, promieniowała szeroko”. Tak wspominała Krystynę Szczepanowską-Miklaszewską Magdalena Abakanowicz. Choć pomiędzy tymi artystkami było niemal 20 lat różnicy wieku, studiowały razem w warszawskiej ASP.

Krystyna Szczepanowska urodziła się w Borysławiu. Dzieciństwo i młodość spędziła we Lwowie. Pierwszymi nauczycielkami tkactwa były dla niej jej ciotki: Eleonora Plutyńska i Wanda Szczepanowska. Następnie Krystyna studiowała na Politechnice Lwowskiej i w Instytucie Sztuk Pięknych we Lwowie (1934–1939). Ukończyła też warszawską Akademię Sztuk Pięknych (1961), kiedy niezbędnym okazał się dla niej dyplom uzyskany w PRL.
Wywodząca się z patriotycznej rodziny o artystycznych i naukowych tradycjach, to właśnie Krystyna Szczepanowska uratowała przed wojennym zniszczeniem liczne cenne rodzinne pamiątki, w tym dzieła sztuki. To ona bowiem ostatnia opiekowała się domem Szczepanowskich we Lwowie, a gdy ten został zajęty przez sztab Armii Czerwonej, przeprowadziła jego ewakuację.

Przedostała się do Warszawy, gdzie wstąpiła do konspiracji, następnie jako „Klementyna” walczyła w powstaniu warszawskim (bez broni, co zawsze podkreślała). Po powstaniu została uwięziona w obozie Lamsdorf, a potem w Zeithain i tam, pomimo bardzo trudnych warunków, organizowała dla współwięźniarek wykłady z historii sztuki i literatury. Po wyzwoleniu obozu powróciła do Warszawy. Była związana z tym miastem do końca swojego życia, dzieląc czas pomiędzy stolicę i Zakopane, gdzie pracowała jako kierowniczka artystyczna najpierw w Spółdzielni Samopomocy Chłopskiej, późniejszych Zakopiańskich Warsztatach Wzorcowych Cepelii. Do jej obowiązków należało projektowanie i nadzorowanie produkcji tkanin. Studiowała wówczas tradycyjne motywy ludowe z Podhala i adaptowała je przy realizacji współczesnych tkanin dekoracyjnych. Kiedy w 1950 roku wróciła do Warszawy, kierownictwo ZWW objęła Maria Bujakowa, z którą Szczepanowska znała się jeszcze z czasów lwowskich. Zainteresowanie sztuką Podhala rozwijała, współpracując z Wandą Telakowską w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego (1950-1957).

Szczepanowska-Miklaszewska była także pedagożką. Nauczała w Zasadniczej Szkole Zawodowej w Zakopanem (późniejszym Technikum Tkactwa Artystycznego im. H. Modrzejewskiej) i była autorką programu szkolnego dla techników tkackich, opracowała również teoretyczne podstawy do tworzenia kilimów w Cepelii.

Jednocześnie artystka przez całe życie zawodowe projektowała autorskie tkaniny unikatowe. Transponując motywy ludowe, głównie podhalańskie, tworzyła abstrakcyjne lub wręcz metaforyczne formy tkackie. Jej prace były prezentowane na licznych wystawach w Polsce i zagranicą. Wielokrotnie je nagradzano.

Archiwum artystki ukazuje Szczepanowską-Miklaszewską także jako utalentowaną rysowniczkę i graficzkę. Wystawa w Fundacji Arton inauguruje opracowanie tego zasobu i jego digitalizację.